گیاه خواری یا گوشت خواری، مسئله این است!
از زمانی که دغدغهی سیر شدن و غذا داشتن برای بشر رفع شد؛ سبکهای مختلف زندگی به وجود امد. هر کدوم از ما سبک زندگی خاص خودمون رو داریم، و انتخاب این سبک طوری ست که ما رو خوشحال و راضی نگه داره و برای بدن و ذهنمون مفید باشه. در کل چیزی که باعث بشه از منی که هستیم بهتر بشیم.
تغذیه، بخش مهمی از سبک زندگیست. ما با تغذیه نیروی لازم رو وارد بدنمون که معبد جان است میکنیم.
وجترین، سبکی است که این روزها حسابی در حال گسترش است. جدال میان گیاه خواران و گوشت خواران همیشه وجود داشته و دارد و این باعث میشه کسی که به گیاه خواری علاقه پیدا کرده، آن را برای زندگیاش انتخاب نکند.
در این مطلب میخواهیم به ببینیم گیاه خواری برای بدنمون مفید یا به اون ضرر میزنه. بررسی کنیم که وجترینها چی میخورن و انواع مختلف گیاه خواری چه فرقی دارد. آیا این سبک زندگی همون طور مخالفانش میگن به بدن آسیب میرسونه یا نه؟
افراد با دغدغههای مختلفی به گیاه خواری روی میآورند. که اینجا به دو مورد برگزیده رو بررسی میکنیم.
دغدغه محیط زیستی
دوستدار حیوانات
وجترینها کشتار مستقیم حیوانات رو به حداقل میرسونن. یعنی از مصرف هر چیزی که باعث گرفتن جان یه موجودی بشه خودداری میکنن و در ادامه بررسی میکنیم دقیقا چه مواردی رو مصرف نمیکنن.این افراد دوست دارن زمین رو به جای بهتری برای زندگی تبدیل کنن.
طبق تحقییقات جدیدی که انجام شده حیوانات اصلا موجودات بیشعوری نیستن. در گذشته فرض بر این بود که حتما باید بدن دارای نئوکورتکس باشه تا بتواند ادراک درد داشته باشد. اما دیگر این فرضیه رد شده و ما میدونیم که حتی ماهیها نیز احساس درد میکنن و دارای حافظه و قدرت یادگیری هستن به طوری که تفاوت انواع موسیقی را متوجه میشن. یا مثلا اسبها میتونن جمع کنن و اعداد رو بشمارن و سگها تفاوت اعداد رو درک میکنن و ... .
وقتی قصد داریم حیوانات رو ذبح کنیم، آنها درک میکنن و به دلیل اضطراب و ترس، سمی در بدنشون تولید میشه که وقتی ما گوشت رو بخوریم در بدنمون باعث بیماری میشه.
از این گذشته ما فقط حیواناتی رو میخوریم که گیاه خوارهستند. در واقع یعنی ما گیاهان رو به صورت دست دوم دریافت میکنیم. در صورتی که میتونیم گیاهان تازه رو دست اول بخوریم.
مصرف بیش از اندازه آب در بحران کم آبی
دلیل دیگر گیاه خواران مصرف زیاد آب برای تولید گوشت است مثلا برای هر کیلو گوشت گوساله 15هزار لیتر آب و برای هر کیلو گوشت گوسفند 8 هزار لیتر آب لازمه.
این مقدار آب خیلی زیاده و چون مصرف گوشت در چند سال اخیر نسبت به قبل خیلی بیشتر شده، در حال مواجه شدن با یه بحران برای تولید و مصرف گوشت هستیم. پس با گوشت نخوردن یا حداقل مصرف کمتر گوشت میتونیم به محیط زیست کمک کنیم.
از بین بردن جنگلها
این روزها شاهد هستیم که جنگلها رو دارن نابود میکنن تا زمین برای کشت خوراک دام ایجاد کنن. چون با توجه به تقاضایی که وجود داره زمینهای قبل برای کاشت خوراک اصلا کافی نیست.
دغدغه سلامتی
گیاه خواری چیزی فراتر از یک سبک زندگیست، این یک انتخاب است. بعضی افراد نیز به دلیل حفظ سلامتی بدنشون، وجترین میشن. بعضی از این دلایل رو در ادامه آوردم:
کاهش وزن
رژیم غذایی وجترین باعث میشه تا شاخص توده بدنی پایینی داشته باشیم. شاخص توده بدنی، بازهای ست که تناسب وزن فرد رو نسبت به قد بررسی میکنه. این سبک زندگی باعث میشه شما در بهترین وضعیت خودتون باشین و شاخص توده بدنیتون پایین باشه.
افزایش طول عمر
تحقیقات نشان داده گیاه خواران 8 سال بیشتر و وگانها 15 سال بیشتر از گوشت خوارها عمر میکنن.
سلامتی قلب
مضرترین ماده برای سلامتی قلب، چربیهای اشباع و کرسترول موجود در گوشت است. میوه و سبزی سرشار از آنتی اکسیدان است که از قلب و عروق محافظت میکند.
جلوگیری از دیابت
ما سه نوع دیابت داریم. اکثرا افراد به دیابت نوع 2 مبتلا میشن که در برابر انسولین مقاوم است. چربی پایین گیاهان مثل مغزها و سبزیها و میوهها برای این منظور خیلی مفیدن.
درمورد تاثیر مواد گیاهی بر سلامت پوست و کاهش روند پیری هم که همه مطلع هستیم. گیاه خواری همچنین در کاهش سرطان و فشار خون نیز مفید است.
انواع مختلف گیاه خواری
همونطور که قبلتر گفتم وجترینها بر اساس تغذیه به انواع مختلفی تقسیم میشن که اینجا اون گروهها رو با هم بررسی میکنیم.
گیاه خوار یا وجترین به طور معمول از خوردن موادی که باعث کشته شدن جانداری بشه خودداری میکنن. اما محصولات تولیدی حیوانات رو میخورن مانند: لبنیات، تخم مرغ، عسل و ... .
ممنوعات وجترین: گوشت قرمز(گاو، گوسفند و ...)، گوشت سفید(مرغ، بوقلمون، اردک)، غذاهای دریایی(ماهی، میگو، صدف خوراکی)، حشرات خوراکی، پروتئینها و چربیهای استخراج شده از حیوانات مانند ژلاتین.
لاکتو وجترین: این افراد لبنیات میخورن اما تخم مرغ استفاده نمیکنن. محدودیتهایی مثل سس مانیونز و کیک و کوکی دارن.
اوو وجترین: این گروه تخم مرغ میخورن اما محصولات لبنی یا به عبارتی محصولاتی که لاکتوز دارن رو استفاده نمیکنن.
نیمه گیاه خوار: این افراد سبک های مختلفی دارن. مثلا بعضیها فقط گوشت قرمز نمیخورن. در واقع لیست ممنوعات را کم کم اجرا میکنند. به هر حال هیچ کس از ابتدا کاملا وجترین نیست و باید کم کم پیشرفت کند.
پسکاترین: این نوع گیاه خواری آبزیان را مصرف میکنن.
وگان یا پاک گیاه خوار: همه مواردی که حیوانات در تولید آن نقشی دارند را منع میکنن. به طور کلی آنها فقط از موادی استفاده میکنن که در تهیه آن حیوانات هیچ دخالتی نداشته باشن. علاوه برمواردی که که در لیست ممنوعات وجترین بود، لیست زیر نیز برای وگان ممنوع است.
ممنوعات وگنیسم: تخم مرغ، محصولات لبنی(شیر، پنیر، خامه)، عسل و موم آن، محصولات چرمی، محصولات ابریشمی ، محصولات پشمی، تولید شده از مو، خز، ناخن، عاج حیوانات، محصولاتی که از چربی حیوانات در آن استفاده میشود(شمع، صابون، آرایشی)، لوازم آرایشی که روی حیوانات تست میشوند.
رفتن به باغ وحش، دلفیناریوم، آکواریم، سیرک و همچنین سواری گرفتن از حیوانات برای این افراد ممنوع است.
به این گروهی که توضیح دادیم پخته خوار وگان نیز میگویند. وگنیسم شامل چند گروه دیگر نیز میشود:
خوام خوار: افرادی که مغز، دانه، جوانه و میوه را به صورت خام با بخارپز با حرارت خیلی کم نهایت 45 درجه سلسیوس استفاده میکنن.
میوهخوار: این سبک حتی گیاهان را نیز نمیخورن بلکه فقط میوه و مغز و جوانه استفاده میکنن. در کل مصرف آنها هرچیزی ست که از درخت بدست میاید.
هر کدوم از گروههای بالا خواص خاص خودشون رو دارن و برای موارد خاصی مفید هستن و شاید به بدن کسی آسیب برسونن.
آیا وجترینها کمبود ویتامین دارند؟
اول از هرچیزی باید بگم که شرایط بدنی هر کس منحصر به فرد است. برای گیاهخوار شدن باید کم کم پیشرفت کرد و همچنین حتما این پیشرفت رو با پزشک مطرح و در صورت نیاز جایگزینهایی رو به جای محصولات حیوانی استفاده کرد. ما در اینجا آخرین اطلاعاتی که در این مورد وجود داره رو بررسی میکنیم.
اگر کسی رو بشناسین که گیاه خوارشده باشه، حتما شنیدین که کمبودهای ویتامینشون بعد از اجرای این سبک از بین رفته و دیگر مشکلی ندارن. به علاوه پوست شادابتر و رخوتکمتر نیز ارمغان این انتخاب است.
اما همیشه افرادی هستن که اصرار دارن پاک گیاه خواران یا گیاه خواران مواد مغزی بدن رو دریافت نمیکنن. اینجا لیستی از ویتامینهایی که این افراد میگویند را تهیه کردم که ببینیم آیا واقعا این ویتامینها فقط درگوشت وجود دارد یا خیر.
آهن
این فرضیه رو فراموش کنین که در جگر و گوشت، آهن وجود داره. چون این فرضیه خیلی وقت است که رد شده. کمبود آهن یه مشکل شایع حتی بین ما گوشتخوارها به حساب میاد. تضمین صد در صدی رفع کمبود آهن، خوردن هرروز سه شیره است. اکثر وجترینها هر روز صبح یک قاشق سه شیره میخورن و به همین علت دچار فقر آهن نمیشن.
ویتامین D
منبع اصلی ویتامین D، نور آفتاب است. اگر مکانی آفتاب نداشته باشد؛ یا با وجود نور فرابنفش رفتن زیر نور خورشید مضر باشد مثل شهر تهران باید از قرص ویتامین دی استفاده بشه.
ویتامین B12
اصلیترین ویتامینی که همه باور دارن به بدن گیاه خوارن نمیرسه B12 است. قبلتر معتقد بودن که کل خانوادهی B به بدن گیاهخواران نمیرسه اما مشخص شد این ویتامین در برنج و غلات وجود داره.
B12 در خاک، توسط باکتریها تولید میشه و توسط ریشه گیاه به گیاه میرسه. حیوانات با خوردن گیاه ارگانیک، این ویتامین وارد بدن و گوشتشون میشه و با خوردن گوشت دام به بدن ما میرسه.
نیاز انسان به این ویتامین در حد ppm است که اگر فقط سبزی ارگانیک استفاده کنیم، دچار فقر این ویتامین نمیشیم. اگر نشد نیز در نهایت میتوان از مکمل استفاده کرد. مکمل این ویتامین به صورت وگان و غیر وگان وجود داره که از گیاه و حیوان گرفته میشه.
پروتئین
ما میدونیم که حبوبات، فرآوردههای سویا مانند توفو، نانهای چند غله، کینوا، مغز دانهها، تخم شاهدانه، جلبک اسپیرولینا و... حاوی پروتئین هستند. پس این نیز چیزی نیست که حتما بخواهیم با گوشت تامین کنیم.
گیاه خواری سبک خوبی برای زندگی ست. خیلی از افراد مهم از جمله صادق هدایت، انیشتین، ابوعلی سینا، استیو جابز، بیل کلینتون و ... این سبک رو برای خودشون انتخاب کردن. تنها مشکلی که وجود دارد، این است که در ایران خیلی جا نیافتاده. اما جای نگرانی نیست چون هر روز بر تعداد رستورانهای گیاهی یا رستورانهایی که منوی وگان دارند افزوده میشه. در نهایت این شما هستین که باید برای زندگیتون طوری تصمیم بگیرین که خوشحال و راضی باشین.
امیدوارم این متن برای شما موثر بوده باشه. خوشحال میشم که نظراتتون رو دربارهی این سبک زندگی برایم بنویسین و اگر از این محتوا خوشتون اومد، با دوستانتان به اشتراک بگذارین.
خیلی خوب بود